Hvar eiga lífverurnar HEIMA?

Lífverur sem lifa á landi búa við fjölbreyttar aðstæður. Búsvæði þeirra eru fjölbreytt. Í landi Reykjavíkur er mikið manngert en annað er lítið raskað. Eftirfarandi atriði skipta máli fyrir lífverur:

  • Landslag – fjöll, skriður, klettar, hraun, hólar, hæðir, vellir, láglendi …
  • Veðurfar – vindar/skjól, nálægð við sjó, hæð yfir sjávarmáli, birta/skuggi …
  • Raki – í lofti og jörð
  • Berg og jarðvegur – hraun eða þétt berg, næringarríkur /næringarlítill jarðvegur eða jafnvel enginn jarðvegur, þéttni.
  • Aðrar lífverur – aðrar lífverur geta haft veruleg áhrif á búsvæði. Þær geta þannig verið fæða, rándýr, keppinautar, valdið ónæði og svo framvegis. Lífverur geta líka verið búsvæði í sjálfu sér. (Á einni myndinni er tré búsvæði mosa og fléttna. )
  • Raskað / óraskað land

Lífverur eiga sér jafnan kjöraðstæður. Þar hafa þær það best.

  1. Í heitum sumra tegunda lífvera kemur fram í hvers konar umhverfi þær lifa (búsvæði). Dæmi um það er holtasóley. Getið þið nefnt fleiri dæmi? Hugsið svo braki í hausnum á ykkur!
  2. Hvað þýðir að eiga heima?
  3. Skoðið myndirnar hér fyrir neðan og hugsið um lífverurnar á hverjum stað. Sumar sjást á myndunum, aðrar eru litlar og sjást ekki þess vegna, enn aðrar hafa skroppið frá!
  4. Takið sjálf myndir í ykkar umhverfi sem sýna búsvæði lífvera á landi.
Landbúnaðarland á Kjalarnesi - (SH).
Völlur við sjó - (SH).
Dýr í og á moldinni - (SH).
Líf og steinsteypa - (SH).
Líf á tré - (SH).
Gróður við klappir - (SH).
Við heitavatnslögn - (SH).
Búsvæði fólks, þétt byggð - loftmynd (map.is)
Skrautplöntur í almenningsgarði - (SH).

KENNARAR / FULLORÐNIR

Búsvæði

Ástæða er til að leggja áherslu á þetta vistfræðilega lykilhugtak: búsvæði, hér og víðar í tengslum við vefinn. Fjölbreytt búsvæði er grunnur fjölbreyttra lífvera og vistkerfa.

Eigin myndir

Gaman væri að gera eitthvað með myndirnar sem börnin taka af ólíkum búsvæðum. Kannski væri hægt að:

  • flokka þær
  • útskýra þær
  • velja úr listrænar myndir – og velta fyrir sér hvað gerir þær listrænar
  • útbúa rúllandi myndasýningu
  • mála og teikna myndir fremur en taka ljósmyndir